Stadslandbouw op het dak van de FOODMET

In het kader van het globale Masterplan van Abattoir zal er in de loop van de volgende jaren meer aandacht geschonken worden aan stadslandbouw. Naast haar slachthuis en de organisatie van haar markten en evenementen, wil Abattoir een belangrijke rol spelen in het Gewest op het vlak van duurzame voeding.

Op 29 mei 2015 werd de FOODMET geopend door Burgemeester Eric Tomas en Minister-President Rudi Vervoort. Meteen de eerste fase van uitvoering van het Masterplan Abattoir 2030. Deze overdekte markthal kon mede dankzij de steun van de gemeente Anderlecht, van het Brussels Gewest en van Europa gerealiseerd worden. De investering bedraagt 18 miljoen euro, waarvoor 7,5 miljoen euro EFRO-subsidie wordt toegekend. Het saldo wordt door Abattoir en zijn concessiehouders gefinancierd.

In 2010 lanceerde de voormalige Gewestregering het idee om in Brussel een pilootproject op poten te zetten inzake ‘Urban Farm’. Abattoir diende een kandidatuurdossier in aangezien het gebouw van FOODMET zich hier perfect toe leent. Met 4.000m² dakoppervlakte en enkele technische voorzieningen zoals een goederenlift tot op het dak, lagen de kaarten bijzonder goed voor Abattoir. Een bijkomende EFRO-subsidie werd bijgevolg toegekend aan Abattoir ten bedrage van 1.435.674 euro. Het architectenbureau ORG stuurde haar ontwerpplannen van FOODMET bij om de stabiliteit van het gebouw aan te passen en de draaglast van het dak te verhogen. Intussen is het complex instapklaar.

Ook de ruwbouw van het restaurant op het dak is voltooid. Abattoir zoekt naar een geschikte uitbater voor deze horecazaak. Een uitdaging voor wie zich in Brussel wil vestigen en gebruik wil maken van de toegevoegde waarde en mogelijkheden die de Urban Farm biedt. Verser kan je de producten immers niet geleverd krijgen ! Bovendien zal het project veel internationale interesse genieten.

Na jaren van onderzoek en onderhandelingen met diverse potentiële exploitanten werd op 6 oktober jl. een concessieovereenkomst afgesloten tussen Abattoir en BIG scrl voor de exploitatie van deze Urban Farm. Naar het voorbeeld van haar slachthuis en haar publieke markten, realiseert ook hier Abattoir opnieuw een belangrijke schakel in de korte voedselketen.

BIG (Building Integrated Greenhouse) scrl, een vennootschap opgericht door Lateral Thinking Factory Development dat ECF en TZervice integreert (de eerste vertegenwoordigt 2 evenwaardige operationele aquaponie stadsboerderijen, één in Berlijn, de andere in Bad Ragaz, de tweede speler is een bedrijf gespecialiseerd in innovatie op het vlak van voeding en landbouw), werden door Abattoir geselecteerd om de FOODMET stadsboerderij uit te bouwen en operationeel te maken.

De uitzonderlijke site van Abattoir in Anderlecht werd door BIG bvba uitgekozen omwille van de unieke ligging binnen de Europese hoofdstad, en bovendien binnen een kanaalzone in volle ontwikkeling. De dakconstructie van de FOODMET is geconcipieerd voor een gewicht dat -medio 2016- moet kunnen voorzien in een winstgevende productie van “aquaponie” kwaliteitsvoeding (aquaponie = samentrekking van AQUAcultuur  en hydroPONIE, fruit, groenten en vis). Abattoir is dé ideale locatie voor de verkoop in kort circuit tijdens de wekelijkse markten (vrijdag, zaterdag én zondag) met meer dan 100.000 bezoekers (met uitzicht op een groter aantal marktdagen in de toekomst) en met bovendien in de onmiddellijke omgeving een aantal extra afnemers zoals verdelers, handelszaken en restaurants.

Dit project omvat zowat 1.800 m² productie-oppervlakte onder glas (serre) en 1.800 m2 in open lucht, wat zich vertaalt in een positieve impact en meerwaarde vanuit de FOODMET en de wijk inzake:

• warmterecuperatie van de frigo’s (permanent 500 Kw);
• gebruik van regenwater en rechtstreekse zonne-energie;
• productie van om en bij 30 Ton vis en duizenden seizoensgroenten en -vruchten;
• bescherming van de voedingshal tegen oververhitting of koude;
• creatie van rechtstreekse en onrechtstreekse jobs, niet alleen op de boerderij, maar ook op het vlak van voedselverwerking (food-processing) en restauratie;
• ondersteuning van een sociaal vormings- en leerproject;
• bevordering van een betere bevolkingsmix door haar ligging in de kwetsbare en geïsoleerde Kuregem-wijk;
• kortere mobiliteit circuits (weinig of geen logistiek transport nodig);
• rentabiliteit van terreinen met anders hoge onderhoudskost;
• gebruikmaking van (technische) infrastructuur buiten de marktdagen;
• opwaardering van vastgoed door energetische efficiëntie en door huuropbrengst voortvloeiend uit het gebruik van het dak;
• de meerwaarde via restauratie en transformatie, sterke marketingelementen voor de mixed herstructurering van de FoodMet en de ganse Abattoir site.
• ondersteuning van de stedelijke biodiversiteit
• voedselproductie zonder gebruik van pesticiden/toevoeging van antibiotica

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zou op termijn moeten kunnen terugvallen op 5 BIG-boerderijen binnen en in de onmiddellijke omgeving van de vijfhoek om lokaal te kunnen voorzien in een aanvullend aanbod van stedelijk gekweekte producten; een nieuwe kijk op Brussel, in aanvulling en ter versterking van reeds bestaande stedelijke landbouwinitiatieven.
 

Building Integrated Greenhouses CVBA
Rue Barastraat 175 – 1070 Anderlecht
Mathieu BONIN, Administrateur
Tel : +32 (0)2 560 21 36
Mobile : +32 (0)472/78 56 96
Mail: mathieu@lateralthinkingfactory.com